|
|
Stulejką nazywamy utrudnienie lub uniemożliwienie odprowadzania (zsuwania) napletka poza żołądź. U dorosłych można spotkać stulejki wrodzone (nie rozpoznane, nie leczone lub niewłaściwie leczone w okresie dziecięcym) lub nabyte (różnego pochodzenia stany zapalne napletka, zmiany alergiczne na skórze, łuszczyca, inne choroby skóry).
Dlatego bardzo istotne jest, aby rodzice u swoich synów już we wczesnym wieku wyrabiali nawyk odsuwania napletka i mycia żołędzi. Można wtedy uniknąć wielu niepotrzebnych chorób i ich następstw. Z czasem mycie tej okolicy staje się naturalną potrzebą. Czasami obserwuję zupełny brak tego nawyku, brak informacji wyniesionej z domu, zdziwienie, że tam trzeba myć. Jeśli u dziecka napletek nie daje się zsunąć (patrz plik "Stulejka u dzieci") trzeba pójść do lekarza zajmującego się leczeniem stulejki (chirurga dziecięcego, urologa zajmującego się dziećmi).
Zwężenie napletka utrudniające jego zsuwanie prowadzi do zmniejszenia częstotliwości mycia (ze względu na bolesność) żołędzi i wewnętrznej strony napletka, co sprzyja powstawaniu stanów zapalnych pod napletkiem. Te z kolei powodują powstanie obrzęku i pogrubienia napletka co w dalszej kolejności pogłębia trudności w zsuwaniu napletka. Forsowne zsuwanie napletka prowadzi do pękania jego powierzchownych lub nawet głębszych warstw. Pęknięte miejsca goją się a powstałe blizny są coraz mniej elastyczne.
Z upływem czasu napletek coraz trudniej zsuwa się aż dochodzi do sytuacji, że nie jest to w ogóle możliwe. Wtedy występują stałe stany zapalne pod napletkiem, które są wywołane nie tylko zalegającym i rozkładającym się (chemicznie) moczem, ale towarzyszą temu zakażenia bakteryjne. Grożą one wstępującym zakażeniem dróg moczowych (cewka, pęcherz, moczowody, nerki) i niekiedy ciężkimi następstwami tych zakażeń. Stałe drażnienie żołędzi i wewnętrznej strony napletka może prowadzić do niebezpiecznych stanów takich jak zwężenie ujścia zewnętrznego cewki moczowej, stanów przedrakowych a nawet do raka prącia (gdy drażnienie jest bardzo długotrwałe, bodziec jest bardzo silny lub naturalne siły obronne organizmu są zmniejszone).
Gdy pęknięcia napletka powstają przy współistnieniu zakażenia pod napletkiem, bakterie dostają się pomiędzy tkanki samego napletka co jeszcze zwiększa jego stopień bliznowacenia i przyspiesza je. Cukrzyca jest czynnikiem usposabiającym do występowania zakażeń pod napletkiem w przypadku stulejki. Przewlekłe zakażenia pod napletkiem mogą prowadzić również do zaniku błony śluzowej napletka, zmiany zabarwienia żołędzi, zgrubienia jego warstwy powierzchownej i do zrastania się wewnętrznej warstwy napletka i żołędzi.
Czasami zwężenie napletka jest tak duże, że utrudnia oddawanie moczu. Jest to niezwykle groźne dla czynności dolnych jak i górnych dróg moczowych (zastój moczu, poszerzenie układu moczowego, zakażenie). Jednak niektórzy pacjenci lekkomyślnie odkładają leczenie i pojawiają się dopiero gdy wystąpią niepokojące objawy. Oby ich było jak najmniej.
Podejmowanie życia seksualnego w okresie występowania zakażenia pod napletkiem prowadzi do dalszych pęknięć napletka (prowadzi to do nasilania się zwężenia). Sytuacja ta jest również niebezpieczna dla partnerek, które czasami nie zdają sobie sprawy, że ich partnerzy nie mogą utrzymać właściwej higieny pod napletkiem. Grożą im nawracające stany zapalne dróg moczowych. Często leczę pacjentki z nawracającymi zakażeniami dróg moczowych i bez zbadania partnera i upewnienia się, że nie jest on źródłem zakażenia ciężko je wyleczyć (trzeba wykluczyć również i to źródło zakażenia). Z tego wynika, że stulejka jest nie tylko groźna dla jej właściciela.
Dość często spotykam sytuacje polegające na niewielkim zwężeniu napletka, który zsuwa się prawie swobodnie w czasie zwisu prącia natomiast nie jest wystarczająco elastyczny i szeroki aby zsunąć się w czasie wzwodu. Przy zsuwaniu napletka w czasie wzwodu dochodzi w takiej sytuacji do drobnych pęknięć napletka i powtarza się opisany powyżej mechanizm powolnego, dalszego zwężania się jego ujścia. Gdy po zsunięciu napletka w stanie wzwodu poza żołędzią występuje uciskający pierścień, tworzący widoczne przewężenie jest to również stan wymagający leczenia. Przy pewnej wprawie taką sytuację można rozpoznać badając prącie w czasie zwisu. Zsunięty napletek tworzy wtedy wyraźne linie napięć lub delikatne przewężenie. Wymaga to leczenia operacyjnego, które w takich sytuacjach stosuję.
Przed rozpoczęciem leczenia stulejki trzeba wyleczyć zakażenie pod napletkiem. Ma to zasadnicze znaczenie dla przebiegu leczenia pooperacyjnego jak też dla wyniku operacji.
Operacje stulejki powinni wykonywać doświadczeni urolodzy lub chirurdzy. Zabiegi te wymagają dokładności i delikatności chirurgicznej jak również odpowiedniego postępowania dla zmniejszenia ryzyka zakażenia rany.
Operacje stulejki u dorosłych wykonuje się w znieczuleniu miejscowym (poza wyjątkowymi sytuacjami). Najczęściej można wykonać operację plastyczną poszerzającą ujście napletka, chociaż są sytuacje, kiedy wykonanie obrzezania czyli całkowitego usunięcia napletka jest konieczne. Przed zabiegiem powinno się jednak porozmawiać z pacjentem, dokładnie mu wytłumaczyć jaki sposób leczenia jest w jego sytuacji anatomicznej najbardziej korzystny i możliwy do wykonania. Powinno się też wziąć pod uwagę zdanie pacjenta i uszanować jego wybór (np. gdy chce mieć wykonane obrzezanie).
Po operacji jest konieczna dalsza opieka nad pacjentem polegająca na kontroli gojenia się rany. Miejsce jest bardzo podatne na zakażenia pooperacyjne (podwyższona temperatura
w okolicy krocza, zwiększone pocenie się tej okolicy, okresowy kontakt rany z moczem) stąd konieczne jest odpowiednie postępowanie z gojącą się raną, które we wstępnym okresie powinien prowadzić lekarz operujący. Najprostszymi, ale jakże potrzebnymi zaleceniami, które daję pacjentom są: układanie prącia do góry i spłukiwanie żołędzi i napletka rumiankiem lub przegotowaną wodą po oddaniu moczu. Gojenie najczęściej trwa 7 - 10 dni. W przypadkach tworzenia się przerostowych blizn zwężających napletek po operacji korzystne może być zastosowanie maści zmniejszających bliznowacenie (np. contractubex, cepam). Jednak ich stosowanie powinno być zalecone przez lekarza. Wskazane jest też wstrzymanie się od życia seksualnego przez miesiąc od zabiegu.
prof. Wojciech Perdzyński
www.lekarz.net/wperdzynski
|
|
Stulejka u dorosłych
Stulejka.com poleca:
|